Ẩm thực và nghi thức Thái Lan

Tranh tường nghệ thuật Thái Lan

Vẽ tranh tường ở Watpho, Bangkok.

Ẩm thực Thái Lan đang ngày càng phổ biến trên toàn thế giới nhờ sự đa dạng về ẩm thực, hương vị đặc trưng và bản sắc độc đáo. Theo Tổng cục Du lịch Thái Lan, “Chất lượng đặc biệt của ẩm thực Thái Lan nằm ở khả năng phản ánh ba giá trị cốt lõi – dinh dưỡng, văn hóa và y học – với việc sử dụng nguyên liệu tươi ngon, tài năng bẩm sinh trong phương pháp nấu nướng và kỹ thuật trình bày được rèn luyện bài bản, cùng với việc sử dụng rộng rãi các loại thảo mộc và gia vị.

Ẩm thực Thái Lan là sự kết hợp hài hòa giữa hương vị và dược tính, vì thành phần chủ yếu là rau và thảo mộc, chẳng hạn như sả, riềng, ớt chuông, húng quế và tỏi, không chỉ tạo ra mùi thơm hấp dẫn mà còn tăng cường lợi ích cho sức khỏe.

Ẩm thực Thái Lan nổi tiếng với vị cay nồng, nhưng cốt lõi của nó thực sự nằm ở nghệ thuật cân bằng bốn hương vị đặc trưng: mặn, ngọt, chua và cay, trong đó mức độ cay cũng phụ thuộc vào loại món ăn Thái. Ẩm thực Thái Lan đa dạng về hương vị và phong cách, tùy thuộc vào từng vùng miền của đất nước nơi món ăn bắt nguồn. Nguyên liệu địa phương, kỹ thuật nấu nướng và hương vị yêu thích của người dân địa phương quyết định nên hương vị đặc trưng và sức hấp dẫn riêng biệt của các món ăn.

Nhưng một đặc điểm chung mà bạn có thể nhận thấy là việc sử dụng các loại thảo mộc, gia vị tươi và nước mắm làm gia vị chính được thêm vào hầu hết các món ăn chính.

Ẩm thực miền Bắc Thái Lan

Ẩm thực Thái Lan ở miền Bắc chịu ảnh hưởng từ các nước láng giềng là Myanmar và Lào. Điều này thể hiện qua việc sử dụng các món ăn chính với xôi hoặc các món ăn nổi tiếng như Khao Soi hoặc Kaeng Hangle.
Ngoài ra, khí hậu mát mẻ quanh năm ở vùng này còn tạo cảm hứng cho các món ăn sử dụng nguyên liệu giúp giữ ấm cơ thể và tăng cường năng lượng. Một số món ăn tiêu biểu là Kaeng Hangle với thịt ba chỉ, Kaeng Kradang với giò heo trộn gia vị, và Khao Soi với nước cốt dừa làm nguyên liệu chính. Người dân địa phương cũng sử dụng nhiều loại thảo mộc tự nhiên quý hiếm để tạo nên những món ăn địa phương độc đáo. Ẩm thực miền Bắc nhìn chung có vị mặn hơn ngọt, hơi cay, và cần nhiều rau tươi, đồ nướng hun khói và cà ri thảo mộc.
Một số món ăn nổi tiếng của miền Bắc Thái Lan bao gồm: Khao Soi (mì trứng với cà ri vàng, ăn kèm với thịt gà, thịt lợn hoặc thịt bò), Kaeng Hangle (cà ri thịt lợn có hương vị gừng, nghệ và me), Sai ua (xúc xích thịt lợn nướng kiểu miền Bắc với các loại thảo mộc và gia vị), Nam Prik Ong (nước chấm với thịt lợn băm, ớt và cà chua).

Ẩm thực Đông Bắc Thái Lan

Ẩm thực vùng Đông Bắc, được người dân địa phương gọi là Isan, nổi tiếng với những món ăn độc đáo và hương vị cay nồng chịu ảnh hưởng sâu sắc từ ẩm thực Lào.
Một trong những nguyên liệu đặc trưng nhất của ẩm thực Isan là Pla Ra, hay còn gọi là cá lên men, mà người dân địa phương dùng để nêm nếm món ăn hoặc chấm. Pla Ra có vị mặn và chua, mùi rất nồng, có thể gây khó chịu cho một số người, nhưng không thể phủ nhận đây là một phần của ẩm thực Isan, khiến nó trở nên nổi tiếng và được ưa chuộng trên toàn quốc. Ẩm thực Isan hiếm khi sử dụng nước cốt dừa trong nấu nướng, vì vậy hầu hết các món ăn đều thanh nhẹ, tươi mát, nhưng lại có vị cay nồng cháy.
Một số món ăn nổi tiếng của Isan là Som Tam (gỏi đu đủ xanh), Nam Tok (gỏi thịt lợn hoặc thịt bò nướng cay), Gà nướng, Lap (gỏi thịt lợn băm) và Sup Nor Mai (gỏi măng chua cay), chủ yếu ăn kèm với xôi nếp.

Ẩm thực miền Trung Thái Lan

Ẩm thực miền Trung Thái Lan là món ăn phổ biến nhất trong cả nước và hầu hết các món ăn cổ điển của Thái Lan được biết đến trên toàn thế giới đều đến từ khu vực này, như Pad Thái, Súp Tom Yam hoặc Gà cà ri xanh.
Ẩm thực Trung Hoa và Ấn Độ có ảnh hưởng lớn đến ẩm thực khu vực này, ví dụ như các món xào, mì và cà ri. Khẩu vị ẩm thực miền Trung nhìn chung mang hương vị chua, mặn, cay và ngọt dịu nhẹ. Một trong những nguyên liệu chính được sử dụng trong ẩm thực miền Trung Thái Lan là nước cốt dừa và các loại gia vị khác như nước tương, tương đậu lên men và dầu hào.

Ẩm thực miền Nam Thái Lan

Hải sản là món ăn đặc trưng của vùng bán đảo này. Do miền Nam có nhiều dừa và thốt nốt, ẩm thực địa phương sử dụng nhiều nước cốt dừa và đường thốt nốt.
Ẩm thực ở vùng này cũng nổi tiếng với hương vị cay nồng vì có rất nhiều bột cà ri và ớt trong các món ăn.
Một số món ăn nổi tiếng của miền Nam: Cà ri Massaman (Cà ri kiểu Ấn Độ-Malay với thịt gà và khoai tây), Cà ri Panang (Một loại cà ri đỏ đặc của Thái Lan được làm từ đậu phộng và gia vị), Khua Kling (cà ri hành khô miền Nam với thịt lợn băm), Satay (Xiên nướng ướp gia vị chấm với nước sốt đậu phộng)

Phong tục ăn uống ở Thái Lan

  • Người Thái thường sử dụng thìa và nĩa. Thìa được cầm bằng tay phải và nĩa ở tay trái. Thìa được dùng để đưa thức ăn vào miệng, còn nĩa được dùng để múc và xếp cơm cùng thức ăn lên thìa. Đũa thường được dùng cho các món mì hoặc chỉ dùng để ăn đồ ăn Trung Quốc. Người Thái thường không dùng dao trên bàn ăn, nhưng hầu hết các món ăn đều được phục vụ thành từng miếng vừa ăn nên không cần dùng dao. Hoặc bạn có thể dùng cạnh thìa để cắt thức ăn thành từng miếng nhỏ hơn.
  • Người Thái thích ăn theo nhóm và cùng nhau chia sẻ nhiều món ăn khác nhau. Các món ăn thường được dọn ra cùng một lúc và mọi người dùng chung, ngoại trừ món súp, họ dùng bát nhỏ hơn. Họ cũng có thói quen nếm thử nhiều món ăn cùng một lúc.
  • Người Thái thường không gắp hết thức ăn vào đĩa cùng một lúc mà lấy một ít và cứ thế quay lại lấy thêm. Bắt đầu với một phần cơm, rồi từ từ thưởng thức các món ăn khác trên bàn, mỗi món một ít.
  • Một bữa ăn Thái thường bao gồm các món ăn đa dạng về hương vị như súp cay hoặc cà ri, món chiên, súp trong, và món salad hoặc món chấm. Mỗi người sẽ được phục vụ một đĩa cơm riêng. Hầu hết các món Thái đều được ăn kèm với cơm trắng hoặc xôi.


Nhấp vào đây để tìm hiểu thêm về Đồ ăn Thái

Nhấp vào đây để quay lại